Per- en polyfluoralkylstoffen, oftewel PFAS, zijn tegenwoordig bijna overal. Van antiaanbakpannen tot waterafstotende jassen en zelfs in bepaalde cosmetica – deze groep van meer dan 4.700 synthetische stoffen zit verstopt in tal van alledaagse producten. Door hun hardnekkigheid in het milieu en mogelijke risico’s voor de gezondheid, is het geen overbodige luxe om onze blootstelling eraan zoveel mogelijk te beperken. Hieronder vind je enkele praktische tips om dat aan te pakken, zonder je hele levensstijl overhoop te gooien.
Voeding: Wat ligt er op je bord?
- Houd het gevarieerd: Door af te wisselen in wat je eet, beperk je de kans dat je via één bron te veel PFAS binnenkrijgt.
- Kies vers en plantaardig: Bewerkt voedsel wordt vaak verpakt in materialen die PFAS bevatten. Onbewerkte, plantaardige producten zijn doorgaans veiliger.
- Was je groente en fruit goed: Spoel ze af met lauwwarm water om mogelijke resten te verminderen.
- Let op je keukengerei: Ga voor pannen van roestvrij staal, gietijzer, keramiek of emaille. Beschadigde antiaanbaklagen? Die horen in het recyclagepark, niet in je keukenkastje.
- Water uit de kraan: Vermijd bij voorkeur grondwater, zeker in gebieden met bekende vervuiling. Leidingwater is meestal beter gecontroleerd.
Voor (Toekomstige) Ouders
- Zwangerschap vraagt om extra zorg: Vermijd producten waarvan bekend is dat ze PFAS kunnen bevatten.
- Borstvoeding blijft belangrijk: Ja, er kunnen sporen van PFAS inzitten, maar de voordelen voor moeder en kind wegen doorgaans zwaarder dan de risico’s.
Lucht en Ademruimte
- Kies PFAS-vrije sprays: Vooral sprays met PFOS of PFOA kunnen in de lucht terechtkomen.
- Frisse lucht doet wonderen: Regelmatig ventileren, zeker na het kopen van nieuwe meubels of tapijten, helpt om mogelijke dampen sneller kwijt te raken.
- Houd het huis schoon: Stofdeeltjes kunnen PFAS bevatten, dus regelmatig schoonmaken is geen overbodige luxe.
Huidcontact: Wat komt er op je lijf?
- Check de labels: Vermijd verzorgingsproducten met ingrediënten als “PFC-”, “PTFE”, “fluor” of “perfluoro”.
- Handschoenen aan in de tuin: Zeker bij gebruik van smeermiddelen of coatings die PFAS kunnen bevatten.
- Handen wassen helpt echt: Na tuinieren of klussen is grondige handhygiëne aan te raden.
Op het Werk of in de Hobbyruimte
Werk je met chemische stoffen? Dan is het verstandig om kleding buiten leefruimtes te wisselen en je huid direct na contact goed te reinigen.
Extra Praktische Tips
- Laat je putwater testen: Gebruik je grondwater? Laat het dan checken op PFAS.
- Vermijd fastfoodverpakkingen: Eet waar mogelijk thuis; veel verpakkingen bevatten PFAS.
- Kies kritisch textiel: Van regenjassen tot meubels – PFAS-vrije opties zijn steeds beter verkrijgbaar.
- Blijf nieuwsgierig: Volg het nieuws, lees etiketten, en deel wat je leert met anderen.
De Kracht van de Consument
- Weet wat je koopt: Steeds meer merken geven aan of hun producten PFAS-vrij zijn.
- Denk duurzaam: Milieuvriendelijke alternatieven bevatten doorgaans minder schadelijke stoffen.
Van Individueel Bewustzijn naar Collectieve Verandering
- Steun lokale initiatieven: Denk aan projecten die PFAS-vervuiling in kaart brengen of aanpakken.
- Maak je stem hoorbaar: Door betrokken te zijn bij regelgeving kun je bijdragen aan strengere controles en betere alternatieven.
Tot Slot
Het vermijden van PFAS is geen eenmansmissie. Het vraagt om een gezamenlijke inspanning – van bewuste consumenten, kritische beleidsmakers en bedrijven die durven veranderen. Maar elke keuze, hoe klein ook, helpt. En samen maken we het verschil.